Zeeland

De SP vreest dat het Zeeuws provinciebestuur koers zet naar de financiële afgrond. Dat was vrijdag de teneur van de reactie van SP-fractievoorzitter Ger van Unen op de provinciebegroting voor komend jaar. Daarin wordt volgens haar onvoldoende rekening gehouden met de vele grote financiële tegenvallers, en al helemaal niet met de financiële risico’s die aan het licht zijn gekomen.

Vooral de pogingen om het Zeeuws energiebedrijf Delta van de ondergang te redden, en de uit de hand gelopen sanering van de failliete Thermphos-fabriek, brengen grote financiële risico’s met zich mee. Daarnaast zijn tegenvallers te verwerken bij allerlei grote projecten zoals Waterdunen, Sloeweg, Tractaatweg, Grevelingen-beleid en waarschijnlijk ook Perkpolder.

,,Het had vandaag een feestje kunnen worden”, zo begon Ger van Unen vrijdag haar beschouwing in de Statenzaal. Want het dagelijks provinciebestuur had nogal wat geld vrijgespeeld door vanaf nul te beginnen met een nieuwe opzet van de provinciebegroting. Daarmee is geld vrijgespeeld om aanzetten te geven voor allerlei nieuwe ambities, zoals het plan voor Campus Zeeland en andere ideeën van de commissie Balkenende.

Daarnaast kon nog z0’n dertig miljoen euro in een reservepot worden gestopt. Maar helaas. Dat is volgens de Statenfractie van de SP misschien niet eens genoeg om alle verplichtingen en risico’s te dekken die de provincie boven het hoofd hangen. Dus de boodschap van de SP was helder: ,,ledereen die vandaag met feestmoties of pretamendementen komt kan van ons hetzelfde antwoord verwachten: ’Het spijt ons maar er is geen geld’. Wij hebben grotere zorgen”.

Maar de andere partijen staken de kop in het zand. Ze keurden de begroting goed, en een grote meerderheid haalde zelfs alvast wat geld uit de reservepot. En wel voor uitgaven waar zelfs het dagelijks provinciebestuur de tijd nog niet rijp voor achtte: een ton extra voor het potje ter bevordering van de leefbaarheid, dat de afgelopen jaren niet eens volledig kon worden benut wegens gebrek aan plannen; en alvast een halve ton die nodig zou zijn om de provincie ervoor te behoeden in zee te gaan met criminelen, alhoewel het dagelijks provinciebestuur adviseerde daar nog even mee te wachten.

Niet dat de SP dat soort zaken onbelangrijk vindt. Integendeel. Maar het is er nu de tijd niet voor om zonder goed beargumenteerde redenen met geld te strooien. En ook niet om tegemoet te komen aan ambities van het dagelijks provinciebestuur. Want dat zou de provincie komend jaar danig in financiële kunnen brengen.

Wij denken, zei Ger van Unen, dat daar geen geld voor is. Anders was de SP zelf wel met tegenvoorstellen gekomen. ,,Want wij vinden andere zaken belangrijk, zoals goed openbaar vervoer, betaalbare cultuur, kleinschalig en dicht bij de mensen, maatregelen om de leefbaarheid van de kleine kernen te verbeteren enz.”

De SP stelde een tijdje terug al voor geld opzij te leggen ter dekking van de risico’s bij de sanering van het sterk vervuilde en brandgevaarlijke Thermphos-terrein. ,,Dat was niet nodig zei U”, richtte Ger van Unen zich tot het dagelijks provinciebestuur. ,,Nu blijkt dat er hoge extra kosten zijn. Waar haalt u straks dat geld vandaan? Waarschijnlijk gaat deze sanering 70 miljoen kosten. Kom niet af met de dooddoener dat de provincie voor Thermphos niet veel extra kosten hoeft te maken omdat Zeeland Seaports, als eigenaar van het fabrieksterrein, veel van die kosten op het bordje krijgt. Want de provincie is Zeeland Seaports. Net zo goed als dat wij Delta zijn. Wij zijn namelijk de aandeelhouders, samen met gemeenten.”

In plaats van zich in te dekken tegen de Thermphos-kosten, reserveert het provinciebestuur nu geld (uiteindelijk 10 miljoen) voor Campus Zeeland, een ambitieuze onderwijsvoorziening. Dat is vragen om problemen, vreest de SP. ,,Zeg niet dat de SP geen oog heeft voor de jongeren”, wimpelde Ger van Unen op voorhand dat soort goedkope kritiek af. ,,Het enige wat wij zeggen is dat we daar nu het geld niet voor hebben.  Zou het geld er wel zijn geweest dan waren we gekomen met voorstellen waar onze provincie wel op zit te wachten. Zoals goede MBO-opleidingen in de buurt waar de jongeren wonen. Goed openbaar vervoer voor onze jongeren die naar school moeten. Dependances van de Zeeuwse hogeschool in de krimpgebieden. En het Bèta-college situeren daar waar de banen en de stageplaatsen zijn.”

En dan zijn er nog de vele smeekbedes bij het Rijk om geld. Van Unen: ,,Voor bijna ieder probleem, waar geen geld voor is gereserveerd in de begroting, hoorden we het College zeggen: ‘hiervoor gaan we steun vragen in Den Haag’: voor de kerncentrale, voor Delta, voor Thermpos, voor Campus Zeeland/bètacollege, voor de rest van de adviezen uit het rapport Balkende, voor infrastructuur (Sloeweg/Tractaatweg). Vandaag is daar aan toegevoegd De Grevelingen. Maar hoe groot is de kans dat deze regering die steun ook gaat geven? De lijst is nu zo groot dat wij wel beginnen te twijfelen of we op al die onderdelen steun krijgen. Het VVD-PvdA kabinet heeft nog op geen enkele van deze onderdelen toezeggingen gedaan. En wij horen uit Den Haag steeds: dat zijn Zeeuwse problemen.”