h

SP kan geen verantwoordelijkheid nemen voor Zeeuwse provinciebegroting

13 november 2017

SP kan geen verantwoordelijkheid nemen voor Zeeuwse provinciebegroting

Foto: Provincie Zeeland

Zeeland heeft zich door het Rijk tot op het bot laten uitwringen. De provincie moet 27,7 miljoen uittrekken om de gevaarlijke rotzooi opgeruimd te krijgen van de failliet verklaarde fosforfabriek Thermphos. Dat geld komt bovenop de 14 miljoen die de provincie al kwijt is aan beheerskosten.

De Zeeuwse staten zijn hier vrijdag mee akkoord gegaan tijdens de behandeling van de provinciebegroting voor het komend jaar. ,,Behalve de SP, die vrijdag ouderwets overal tegen stemde, besefte elke partij dat er geen andere keuze is.”, schreef de PZC. Die krant ging daarmee bijzonder kort door de bocht.

Ten eerste: de SP stemde tijdens het begrotingsdebat niet overal tegen. Met steun van de SP werden maar liefst vijf moties aangenomen, onder meer om de strijd tegen klimaatverandering te intensiveren, om de Zeeuwse cultuur beter bereikbaar te maken en om fietsverbindingen te verbeteren. Ten tweede: de krant verzuimde op te schrijven waarom de SP het financieel beleid van de provincie verwerpt.

Omroep Zeeland was completer. Die meldde dat SP-fractievoorzitter Ger van Unen aangaf: de kosten van het Thermphos- drama worden niet eerlijk verdeeld. ,,De SP vindt dat de Rijksoverheid te weinig betaalt en dat Zeeland te veel moet betalen.” Ter verduidelijking even een paar cijfers:

De provincie heeft de wettelijke plicht het Thermphos-terrein veilig te beheren zolang daar nog gevaarlijk spul aanwezig is als fosfor en radio-actief materiaal. Dat beheer kostte de provincie al 14 miljoen euro. Daar komt nu  een dikke 55 miljoen bij om de rest van de rotzooi op te ruimen: 27,7 miljoen uit de provinciekas, en 27,7 miljoen uit de kas van Zeeland Seaports, waarvan de provincie en drie gemeenten (Vlissingen, Borsele en Terneuzen) de aandeelhouders zijn. Dat moet van het Rijk. Want alleen daarmee is het Rijk bereid zelf ook 27,7 miljoen bij te passen.

,,Wij vinden dat oneerlijk”, zei SP-fractievoorzitter Ger van Unen tijdens het begrotingsdebat. ,,Het Rijk heeft gewacht tot de provincie 14 miljoen kwijt was aan beheerskosten, en laat ons nu ook nog eens grotendeels opdraaien voor het opruimen van de rommel, nota bene hier achtergelaten door een onder nationaal recht vallende fabriek. ,,Omdat wij als provincie al eerder onze verantwoordelijkheid hebben genomen worden wij gestraft.” Het provinciebestuur bleek niet bereid de nieuwe regering op andere gedachten te brengen. Dus stemde de SP ‘ouderwets’ tegen.

De SP steunde uiteraard nog wel een motie om met het Rijk te proberen Europees geld los te krijgen voor Thermphos. Die unaniem aangenomen motie kwalificeert de provinciale bijdragen voor de sanering van Thermphos als ‘ongebruikelijke, grote uitgaven’. Er staat ook in dat een groot deel van de voorgenomen ‘investeringen in de Zeeuwse samenleving hierdoor geen doorgang kunnen vinden’. En daar zit ‘m voor de SP de pijn.

Zeeland tast nu voor Thermphos zo diep in de toch al behoorlijk lege buidel dat nauwelijks nog geld resteert om te investeren in economie en leefbaarheid. Er is voorlopig geen geld meer voor een groot deel van de investeringen die volgens de Commissie Balkenende nodig zijn om de Zeeuwse samenleving gezond te houden. De SP ontdekte zelfs dat voor 2 miljoen euro aan dekking ontbreekt voor de investeringen die de provincie de komende jaren nog wel denkt te kunnen doen.

Dat is nog niet alles. De risicoreserve, bedoeld om grote tegenvallers op te vangen, is nog maar net toereikend. En daarnaast ziet de provincie zich gedwongen een hypotheek te nemen op het beleid voor de komende vijftien jaar. Dat betekent dat tot 2033 ieder jaar 2 miljoen moet worden afgelost. Dat geld is dan niet meer beschikbaar voor de Zeeuwse samenleving. Ger van Unen; ,, De komende 4 colleges zullen hier nog last van hebben”.

De provincie gokt er op dat de nieuwe regering aan Zeeland de komende jaren nog wel geld toespeelt uit de pot voor ‘regionale knelpunten’. Wat dat betreft wordt Zeeland in het regeerakkoord expliciet genoemd. Mocht dat geld er komen, dan hoopt de SP dat dit niet beschikbaar komt in de vorm van zogenaamde cofinanciering, dat wil zeggen op voorwaarde dat we er als provincie een even groot bedrag naast leggen. ,,Want dan zitten we in een lastig parket: dan moeten we zeggen dat gaat niet; we zijn al kaalgeplukt”, zei Ger van Unen.

Tenslotte, de SP kan sowieso geen verantwoording nemen voor de gepresenteerde provinciebegroting. Ger van Unen: ,,Samen met de besluiten die al genomen zijn (zoals investeringen in Campus Zeeland-projecten), komt bij de SP het gevoel naar boven dat we nog wel geld hebben voor prestige,  maar dat we de basisvoorzieningen laten afbrokkelen." Ze noemde een aantal voorbeelden:

  • Wel geld voor top techniek; geen geld voor opleidingsplaatsen in de zorg (terwijl de mismatch op die arbeidsmarkt hetzelfde is).
  • Wel geld voor hoger en wetenschappelijk onderwijs; geen geld voor het voortbestaan van voortgezet onderwijs in Zeeuws Vlaanderen.
  • Wel geld voor het Joint Research Lab; geen geld voor de Zeevaartschool.
  • Leefbaarheid lijkt ook een ondergeschoven kindje te worden. Alleen nog een wildgroei aan geld voor innovatie. Wat de SP betreft behoren juist eerst de basisvoorzieningen op orde te zijn die de leefbaarheid bepalen.
  • De zorg in Zeeland is in deze collegeperiode ook al een ondergeschoven kindje. ,,Hadden we in de vorige periode nog een gedeputeerde die echt overal vurig opkwam voor een betere zorg in Zeeland. Dat is nu wel anders. De SP heeft onlangs in de provincie en in verschilde gemeentes dezelfde vragen gesteld over hetr falen van de Commissie Toekomstige Zorg Zeeland (de CTZZ).  In plaats van antwoord te krijgen van het College van GS, kregen we antwoorden (op alle plaatsen vrijwel identiek) van de commissie toekomstige zorg die zichzelf schoon praatte. Dat kan toch niet?"
  • Ook wil de SP weten hoe dit college haar rol ziet als het om de zorg gaat. De Commissie Balkenende ziet de zorg als een van de basisvoorzieningen voor leefbaarheid. ,,Is het college bereidt om een integrale nota leefbaarheid te schrijven waarin alle aanbevelingen uit het rapport Balkenende worden verwerkt?", vroeg de SP. Daarop kwam geen antwoord.
  • Openbaar vervoer. Hoe gaat dit college voorkomen dat als de SP hierover weer een enquête houdt ons openbaar vervoer weer zo slecht wordt beoordeeld.
  • We vinden dat de provincie geen gemeenschapsgeld  behoort te steken in commerciële evenementen die gemakkelijk hun eigen broek kunnen ophouden zoals Concert aan Zee.

Al met al, reden genoeg voor de SP om de begroting af te wijzen. Wel zijn met steun van de SP vijf moties aangenomen, en wel om:

  • te gaan werken aan een Zeeuws Deltaplan voor voldoende schoon zoet water
  • de toegankelijk van de Zeeuwse cultuur te verbeteren door de Zeeland app uit te breiden en meer bekendheid te geven.
  • de strijd tegen klimaatverandering te intensiveren.
  • te gaan werken aan plannen die Zeeland beter moeten beschermen tegen de gevaren van klimaatverandering.
  • te proberen meer rijksgeld binnen te halen voor meer en veiliger fietsverbindingen.

De SP steunde nog twee andere moties, maar die haalden geen meerderheid. Het ging om:

  • inspanningen om op een eventuele spoorlijn Terneuzen-Gent niet alleen goederen, maar ook personenvervoer mogelijk te maken.
  • een beroep op het landelijk klimaatfonds, nodig om toch te kunnen investeren in de opwekking van schone energie, nu de provincie financieel is afgeknepen.

U bent hier