Zeeland

Zet de belangen van de bewoners voorop in tijden van maatschappelijke en ecologische uitdagingen. Dat zei  SP-fractievoorzitter Ger van Unen tijdens het debat over de begroting 2025 en Najaarsnota 2024 in de Provincie. “Er is op allerlei terrein van van alles aan de hand in Zeeland, PFAS, tweede huizen, industrie, de zorg enz. En het rijtje is nog langer. Wij vinden dat bij al die onderwerpen de belangen van de inwoners centraal moeten staan.”

Transparantie en actieve informatieplicht

Van Unen startte haar betoog met een kritische terugblik op de manier waarop het college omgaat met zijn actieve informatieplicht. Ze wees tevens op enkele zorgwekkende situaties die niet onopgemerkt mogen blijven. Zij sprak haar zorgen uit over een gebrek aan transparantie en communicatie vanuit het college, eerst met betrekking tot de scheur in de Westerscheldetunnel – al bekend sinds januari terwijl de Staten pas in augustus op de hoogte werden gebracht, de proef met de ERMTS waardoor een deel van Zeeland 4 maanden zonder trein komt te zitten – de gedeputeerde was al maanden aan het onderhandelen terwijl de Staten nog van niets wisten, en het hoge gehalte van PFAS dat al 2 jaar geleden gevonden is in dieren die grazen in het verdronken land van Saeftinghe. Het is essentieel dat Statenleden en inwoners van Zeeland goed geïnformeerd worden over zaken die hun gezondheid en welzijn direct raken.

Van Unen benadrukte dat problemen met zo’n grote impact op de maatschappij niet “onder de pet” mogen worden gehouden. De SP verwacht, zo stelde zij, volledige transparantie en tijdige communicatie over belangrijke besluiten en ontwikkelingen. “Dit moet echt stoppen,” aldus Van Unen, die duidelijk maakte dat deze werkwijze indruist tegen de verantwoordelijkheden van het college. Ger vraagt dan ook om een actieve informatieplicht en spoort het college aan om uiteraard de belangen van de inwoners op de eerste plaats te zetten.

Samenwerking en Gezondheid

Ger van Unen heeft ook het belang van samenwerking onder de aandacht gebracht, niet alleen tussen politieke partijen, maar ook met de zorgsector. De zorgen over de gezondheidszorg in Zeeuws Vlaanderen zijn reëel en vereisen direct aandacht. De gedeputeerde heeft zijn ondersteuning toegezegd en Ger is benieuwd naar de voortgang van deze gesprekken.

"Hoe wordt er omgegaan met de gezondheid van de mensen die hier wonen?" was een cruciale vraag die zij herhaaldelijk stelde. Het welzijn van de Zeeuwen staat immers voorop en mag nooit een ondergeschoven kindje zijn.

Gezondheid en milieu voorop

Van Unen kaartte een aantal zorgwekkende milieuproblemen aan die de Zeeuwse gezondheid en leefomgeving raken. Zoals al genoemd, het alarmerende PFAS-gehalte in de dieren van het Verdronken Land van Saeftinge. Dit probleem is extra schrijnend omdat het vlees en zuivel van deze dieren, ondanks het risico, voor consumptie is verkocht. Van Unen vroeg zich hardop af of de gezondheid van mensen en dieren in Zeeland voldoende wordt beschermd, zeker nu het college plannen heeft om ook dit gebied toeristisch aantrekkelijker te maken.

Ze waardeerde de toezegging van het college om meer te gaan meten bij industriële bedrijven zoals Heros. “Nu nog het bedrijf dwingen een overkapping te bouwen, dat is toch de best beschikbare techniek zoals de wet ons voorschrijft, zodat de gezondheid van de omwonenden ook echt beschermd kan worden tegen het inademen van zware metalen”.

Brede welvaart

De SP vroeg ook aandacht voor een definitie van “brede welvaart” die rekening houdt met het welzijn en welbevinden van de Zeeuwen. Ze waarschuwt voor de mogelijke toename van kerncentrales en de bijkomende hoogspanningsleidingen, die Zeeland zouden omvormen tot een “stekkerdoos voor Nederland.” Ze vraagt zich af wat dit zal betekenen voor de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de provincie als woongebied.

De rechter tikt de provincie op de vingers omdat we veel te makkelijk zijn afgeweken van de landelijke emissienormen voor stikstof met het verlenen van de vergunning voor DOW. Is dit gebruikelijk? De SP vraagt zich af of we dat bij meer bedrijven zo doen.

Als onze bedrijven namelijk meer stikstofruimte gebruiken dan mag, gaat dit koste van de ruimte voor woningbouw en landbouw. En waarom staan we toe dat er in onze provincie nog steeds stikstofruimte wordt gebruikt voor het bouwen van tweede huizen terwijl er nog steeds mensen zijn die hun eerste huis niet kunnen vinden. We willen toch graag dat nieuwe inwoners zich hier kunnen vestigen?

De SP pleit voor zonne-energie, bij voorkeur op daken van huizen. Die huizen waarvan de eigenaren het zelf niet kunnen regelen. Daar zijn er namelijk veel meer van dan van grote daken van bedrijven. “En het belangrijkste, subsidieer batterijen, batterijen en nog eens batterijen. Dan hoeft de stroom het net niet op. Dan werk je echt aan de oplossing van de netcongestie”, aldus fractievoorzitter Ger van Unen.

KRITISCH EN CONSTRUCTIEF

Ondanks haar scherpe kritiek koos Van Unen voor een positieve afsluiting: de SP zal enkele moties van andere partijen ondersteunen. Ze benadrukte dat het vertrouwen in het college hersteld moet worden en dat Statenleden altijd als eerste op de hoogte moeten worden gesteld van kwesties met grote maatschappelijke impact, zoals het college ook wettelijk verplicht is.

Met haar betoog heeft Ger van Unen de kern van SP Zeeland belicht: een kritische houding ten aanzien van bestuurlijke transparantie, daadkrachtig beleid voor gezondheid en milieu, en een oprechte inzet voor het welzijn van alle Zeeuwse inwoners. Haar bijdrage benadrukte hoe SP Zeeland als constructieve partner in Provinciale Staten wil optreden, met een heldere visie op brede welvaart die de gezondheid en leefbaarheid van de inwoners vooropstelt.